LİBERALİZM [İng. liberalism]:
LİBERALİZM [İng. liberalism]:
(Dizionario di Sociologia) :
İnançlarda, siyasette ve ekonomide hürriyet prensiplerinin ve motodlarının faydalı olacağını savunan bir akımdır.Liberalizm, demokrasi ilkelerin, köleliğin kaldırılmasını, insanların hıristiyanî taassubdan kurtarılmalarını, kanun önünde eşitliği, genel oy hakkını, hükümetlerin halka sorumlu tutulmasını savunmuştur.Liberaller, korumacı bir geişmeden yana olan muhafazakârlardan ve kesin düzen değişikliğini savunan radikallerden siyasî, sosyal ve ekonomik bakış açılarıyla ayrılırlar.Liberallik, hürriyetçilik, serbestlik ve sınırsızlık, müdahalesizlik gibi anlamlara da gelmektedir. Ancak, hürriyetçiliğin bir ütopya haline getirilmesi örnekleri de görülmüştür. Buna göre, her şey zaman içinde tabii kanun gereği görünmeyen bir el tarafından dengeye kavuşturulacaktır. Devlet sadece güvenlik işleriyle ilgilenmeli ve ekonomideki yeri asgarîye indirilmelidir. İthalat serbest olmalı, gümrük vergileri indirilmeli,serbest rekabet esas alınmalıdır. Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler liberalizmin parolasıdır.Liberalizmin doğşu sanayi inkılabıyla haber olmuş ve 1830'lara dayanmaktadır. İlk defa İngiltere'de dikkati çekmiştir. Liberal Parti ve manchester Ekolü bunun örneğidir. Ünlü liberal iltisatçılar arasında Adam Smith, David Ricardo, Jeremy, Bentham ve John Stuart Millyer almaktadır. 19 . yüzyıl sonlarına doğru, sosyal siyaset ve sosyal devlet anlayışının ön plâna çıkması, ekonomide ve sosyal sektörlerde devletin koruyuculuğunun ve tanzim edici rolünün hissedilmesiyle önemi azalmıştır. Ancak, küreselleşme ile birlikte hakim ekonomiler tarafından telkin edilmektedir.